Είναι πολύ πιθανόν, ότι θα σας έτυχε να έχετε βάλει τα κλειδιά ή τα ματογυάλια σας κάπου και να μη θυμάστε. Ίσως ακόμη να σας έτυχε να μη θυμάστε που παρκάρατε ή γιατί πήγατε σε ένα δωμάτιο.
Τα γεγονότα αυτά της καθημερινής ζωής όπου η μνήμη παρουσιάζει κάποια ανεπάρκεια προκαλούν ανησυχίες σε πολλούς ανθρώπους. Φοβούνται ότι πιθανόν τα συμβάντα αυτά σε σχέση με τη μνήμη τους μπορεί να είναι ενδείξεις ότι αναπτύσσεται σε αυτούς η νόσος του Αλτσχάιμερ.
Η ασθένεια του Αλτσχάιμερ προκαλεί ανεπανόρθωτες βλάβες στον εγκέφαλο. Ευθύνεται μεταξύ άλλων διαταραχών και για σοβαρά προβλήματα στη μνήμη. Για αυτό τα προβλήματα μνήμης ανησυχούν πολλούς ανθρώπους διότι έχουν συσχετισθεί με τη νόσο.
Το να ξεχνά κάποιος περιστασιακά είναι φυσιολογικό. Με την αύξηση της ηλικίας, το συμβάν αυτό γίνεται συχνότερο. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι αιτία ανησυχίας εκτός εάν αρχίζει να παρενοχλεί τις καθημερινές δραστηριότητες του ατόμου.
Πότε οι διαταραχές της μνήμης απαιτούν άμεση ιατρική βοήθεια;
Οι άνθρωποι που έχουν ξαφνική απώλεια μνήμης ή που καθίστανται πολύ συγχυσμένοι χρειάζονται άμεση ιατρική εξέταση και περίθαλψη.
Στα συμπτώματα που προκαλούν ανησυχία και που πρέπει να οδηγήσουν στο γιατρό περιλαμβάνονται:
- Ο ασθενής ερωτά συνεχώς την ίδια ερώτηση και επαναλαμβάνει ξανά και ξανά την ίδια ιστορία
- Ο ασθενής χάνεται σε χώρους που του είναι γνωστοί
- Αδυναμία του ασθενούς να ακολουθήσει απλές οδηγίες
- Ύπαρξη σύγχυσης του ασθενή σχετικά με το χρόνο, τους ανθρώπους και τους τόπους
- Απώλεια αυτονομίας με τον ασθενή να μην μπορεί να διατρέφεται καλά, να μην μπορεί να καθαρίζεται ή να είναι ασφαλής
- Ύπαρξη προβλημάτων μνήμης και συγκέντρωσης που προκαλούν ανησυχία στον ασθενή.
Η μνήμη και η γήρανση
Στα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες έχουν μάθει πολλά νέα πράγματα για τη μνήμη και γιατί μερικά προβλήματα της μνήμης είναι σοβαρά ενώ άλλα δεν είναι. Με την αύξηση της ηλικίας συμβαίνουν αλλαγές παντού στο σώμα μας συμπεριλαμβανομένου και του εγκεφάλου.
Το αποτέλεσμα είναι ότι γενικά οι νοητικές ικανότητες μας δεν είναι οι ίδιες όπως όταν ήμασταν νεότεροι. Θα έχετε προσέξει ότι χρειάζεστε περισσότερο χρόνο για να μάθετε κάτι. Ίσως να μην θυμάστε εξίσου καλά πληροφορίες, όπως πιο παλιά και ακόμη πιθανόν να βάζετε σε λανθασμένο τόπο κάποια πράγματα.
Οι εν λόγω αδυναμίες της μνήμης μπορεί να είναι σημεία της φυσιολογικής γήρανσης. Εάν όμως σας ανησυχεί διότι πιστεύετε, ότι ξεχνάτε όλο και περισσότερο είναι καλό να ελέγξετε το πρόβλημα με τη βοήθεια του γιατρού σας. Εάν υπάρχει κάποιο ιατρικό πρόβλημα που ευθύνεται για τις διαταραχές της μνήμης, είναι πιο καλά η θεραπεία να αρχίσει πιο νωρίς.
Παράγοντες που συμβάλλουν σε διαταραχές της μνήμης
Υπάρχουν ορισμένες καταστάσεις που ανεξάρτητα από την ηλικία σας είναι δυνατόν να προκαλέσουν προβλήματα στη μνήμη. Η στέρηση ύπνου, το στρες, η κατάθλιψη, οι διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα περιλαμβάνονται στις συνήθεις αιτίες προβλημάτων της μνήμης.
Υπάρχουν και άλλες αιτίες όπως οι παρενέργειες μερικών φαρμάκων, η ανθυγιεινή διατροφή ή η αφυδάτωση. Όταν αντιμετωπισθούν σωστά οι εν λόγω παράγοντες, τα προβλήματα της μνήμης συνήθως επιλύονται.
Ωστόσο σε μερικούς ηλικιωμένους τα επεισόδια απώλειας της μνήμης μπορεί να είναι ένδειξη μια σοβαρότερης κατάστασης που είναι η άνοια. Δύο από τις συχνότερες μορφές άνοιας στους ηλικιωμένους είναι η ασθένεια του Αλτσχάιμερ και η αγγειακή άνοια που προκαλείται εξαιτίας πολλών έμφρακτων εγκεφαλικών επεισοδίων.
Η νόσος του Αλτσχάιμερ
Στην ασθένεια του Αλτσχάιμερ η απώλεια της μνήμης αρχίζει σιγά σιγά και εξελίσσεται προς το χειρότερο. Οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ έχουν δυσκολίες στο να σκέφτονται με διαύγεια.
Δυσκολεύονται στο να κάνουν καθημερινές συνήθεις δραστηριότητες όπως να συνομιλήσουν με κάποιον, να πάνε για ψώνια, να μαγειρέψουν, να οδηγήσουν ή να ψωνίσουν.
Υπάρχουν φάρμακα που μπορούν να τους βοηθούν στα πρώτα αυτά στάδια της νόσου. Όμως όσο προχωρά η ασθένεια τους τόσο πιο δύσκολο γίνεται να φροντίζουν τον εαυτό τους και να διατηρούν την αυτονομία τους. Για αυτό χρειάζονται κάποιον να τους φροντίζει, να τους ταΐζει ή να τους λούζει είτε στο σπίτι είτε σε ένα γηροκομείο.
Η αγγειακή άνοια
Η αγγειακή άνοια προκαλεί επίσης σοβαρά προβλήματα μνήμης. Σε αντίθεση όμως με το τι συμβαίνει στη νόσο Αλτσχάιμερ τα σημεία της νόσου εκδηλώνονται ξαφνικά.
Ο λόγος της διαφοράς αυτής είναι διότι στην αγγειακή άνοια η απώλεια μνήμης και η σύγχυση δημιουργούνται εξαιτίας μικρών εγκεφαλικών επεισοδίων και μεταβολών στην κυκλοφορία του αίματος στον εγκέφαλο. Επιπρόσθετα νέα εγκεφαλικά στους ασθενείς με αγγειακή άνοια χειροτερεύουν την κατάσταση.
Οι ασθενείς που έχουν ψηλή πίεση ή και διαβήτη μπορούν να μειώνουν ουσιαστικά τον κίνδυνο που διατρέχουν να προσβληθούν από αγγειακή άνοια εάν προσέχουν και ρυθμίζουν σωστά την αρτηριακή τους πίεση και τη γλυκόζη (σάκχαρο) του αίματος τους.
Εάν κάποιος θεωρεί ότι παρουσιάζει πρόβλημα μνήμης πρέπει να συμβουλεύεται το γιατρό του.
Η έγκαιρη ανίχνευση και διάγνωση μπορούν να οδηγήσουν σε θεραπευτικά μέτρα που είτε θα επιλύσουν το πρόβλημα είτε θα επιβραδύνουν μια ενδεχόμενη επιδείνωση.
