Σύμφωνα με μία πρόσφατη αμερικανο-βρετανική επιστημονική έρευνα, ο καφές πέρα από εχθρός του ύπνου, είναι και ο μεγαλύτερος απορυθμιστής του βιολογικού ρολογιού.
Η καφεΐνη – η πιο ευρέως διαδεδομένη ισχυρή ψυχοδραστική ουσία – αποδιοργανώνει το κιρκαδικό (βιολογικό) μας ρολόι και επηρεάζει έτσι, ολόκληρη την ημέρα μας. Η αποδιοργάνωση μάλιστα, σύμφωνα με την έρευνα φαίνεται να είναι πιο έντονη όταν η κατανάλωση του καφέ γίνεται αργά το απόγευμα ή το βράδυ, λίγες ώρες πριν τον ύπνο.
Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι αν κανείς πιει το ισοδύναμο ενός διπλού εσπρέσο τρεις ώρες προτού πέσει για ύπνο, τότε το «ρολόι» του οργανισμού του μετακινείται προς τα πίσω κατά περίπου 40 λεπτά. Ο οργανισμός έτσι, έχει την αίσθηση ότι ακόμα είναι νωρίς και αρνείται να «πέσει για ύπνο».
Η μελέτη η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science Translational Medicine», αποκαλύπτει τον τρόπο διεξαγωγής της έρευνας, καθώς και τα στοιχεία τα οποία εξήγαγαν οι επιστήμονες. Πιο συγκεκριμένα, ερευνητές των πανεπιστημίων του Κολοράντο και του Κέμπριτζ, με επικεφαλής τον καθηγητή φυσιολογίας Κένεθ Ράιτ, διευθυντή του Εργαστηρίου Ύπνου και Χρονοβιολογίας του αμερικανικού πανεπιστημίου με τη βοήθεια πέντε εθελοντών, κατέγραψαν την αντίδραση του ανθρώπινου οργανισμού μετά την κατανάλωση ή μη του καφέ. Τρεις γυναίκες και δύο άνδρες λάμβαναν στα πλαίσια της έρευνας κάθε βράδυ επί 50 μέρες είτε ένα χάπι καφεΐνης των 200mg, είτε ένα εικονικό σκεύασμα (πλασέμπο).
Ο έλεγχος γινόταν κυρίως μέσω δείγματος σάλιου με το οποίο οι ερευνητές μπορούσαν να εξετάσουν καλύτερα το επίπεδο της ορμόνης μελατονίνης.
H καφεΐνη είναι γνωστό ότι επιδρά ανασταλτικά στους μηχανισμούς έκκρισης της μελατονίνης, της οποίας τα επίπεδα δείχνουν να αυξάνονται όταν το βιολογικό ρολόι «σημαίνει» ότι είναι ώρα για ύπνο, ενώ αντίθετα, φαίνονται να μειώνονται κατά την ώρα αφύπνισης.
Όσοι έπαιρναν το χάπι καφεΐνης, είχαν κατά μέσο όρο μια καθυστέρηση περίπου 40 λεπτών στο νυχτερινό κιρκαδικό ρυθμό τους, σε σχέση με όσους έπαιρναν το ψεύτικο χάπι. Στις περιπτώσεις μάλιστα, όπου υπήρχε και έντονο φως αναμμένο στο χώρο, τότε το βιολογικό ρολόι μπερδευόταν ακόμη περισσότερο και «πήγαινε πίσω» κατά 85 έως 105 λεπτά.
Τα νέα ευρήματα όπως κρίνουν οι επιστήμονες, μπορούν ακόμα και να βοηθήσουν στο «Jet Lag» όταν το βιολογικό ρολόι απορυθμίζεται λόγω των μακρινών αεροπορικών ταξιδιών.
