Περίπου 400 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν σήμερα από διαβήτη, με το 90% να έχουν τύπου ΙΙ, μια μορφή της νόσου που συνδέεται άμεσα με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Κι ενώ η επιστήμη έχει κάνει σημαντική πρόοδο, τόσο σε διαγνωστικό επίπεδο όσο και σε θεραπευτικό, καθημερινά οι γιατροί έρχονται αντιμέτωποι με τη διστακτικότητα των ασθενών να κάνουν θεραπεία με ινσουλίνη και τη σωστή συμμόρφωση τους στην αγωγή.
Η θεραπεία ινσουλίνης αποτελεί τη βέλτιστη αγωγή για τη διαχείριση του διαβήτη, ωστόσο οι ασθενείς φοβούμενοι τα υπογλυκαιμικά επεισόδια και την αύξηση του σωματικού βάρους, δυσφορούν στην ιδέα των καθημερινών ενέσεων που πρέπει να κάνουν, με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των πασχόντων να μην έχει καλή θεραπευτική συμμόρφωση.
Η υπογλυκαιμία αποτελεί τη συχνότερη ανεπιθύμητη ενέργεια στους ασθενείς που παίρνουν ινσουλίνη. Κι ενώ η ημερήσια υπογλυκαιμία είναι διαχειρίσιμη, η ιδέα των νυχτερινών επεισοδίων προκαλεί φόβο, όχι μόνο στον ίδιο τον ασθενή, αλλά και στο οικογενειακό του περιβάλλον.
Η υπογλυκαιμία έχει αποδειχθεί ότι συντελεί στην εκδήλωση καρδιαγγειακών παθήσεων, νεφρικής ανεπάρκειας, τύφλωσης, εξασθένηση της εγκεφαλικής λειτουργίας και άνοια.
Συνεπώς, το ενδιαφέρον ερευνητών, γιατρών και φαρμακευτικών εταιρείων είναι στραμμένο στην ανάπτυξη “έξυπνων” θεραπειών που θα απλουστεύουν τη διαχείριση του διαβήτη, θα μειώνουν τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας και θα συμβάλλουν τελικά σε καλύτερη διαχείριση της πάθησης, μειώνοντας τον κίνδυνο μακροπρόθεσμων επιπλοκών.
- Νέα βασική ινσουλίνη 24ωρης δράσης
Σήμερα, κατά τη διάρκεια των εργασιών του ετήσιου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τη μελέτη του Διαβήτη ( EASD ) στη Στοκχόλμη, παρουσιάστηκε μετά-ανάλυση ερευνών για τη νέα βασική ινσουλίνη 24ωρης δράσης glargine 300.
Η ινσουλίνη αυτή έχει ήδη εγκριθεί από τον περασμένο Απρίλιο και κυκλοφορεί στις ΗΠΑ, τη Μ.Βρετανία, τη Γερμανία, την Ολλανδία και τη Δανία. Στην Ελλάδα, έχει συμπεριληφθεί στο νέο δελτίο τιμών φαρμάκων, που αναμένεται να εκδοθεί από το υπουργείο Υγείας και θα πρέπει να ενταχθεί και στη Θετική Λίστα με τα αποζημιούμενα ιδιοσκευάσματα, ώστε όταν συνταγογραφείται να καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Η ανάλυση στοιχείων από το πρόγραμμα μελετών EDITION 1, 2, 3, που αφορούσε 3.500 ασθενείς με διαβήτη, που δεν πετύχαιναν καλή ρύθμιση της νόσου έδειξε ότι, μετά από 12 μήνες χρήσης της ινσουλίνης glargine 300 U/ml είχαν πετύχει καλύτερη και διατηρήσιμη μείωση του σακχάρου του αίματος και της γλυκοζηλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c ), συγκριτικά με την ινσουλίνη glargine 100 U/ml. Επίσης, καταγράφηκε μειωμένος κίνδυνος υπογλυκαιμίας οποιαδήποτε ώρα του 24ωρου και μικρότερη αύξηση του σωματικού βάρους.
Ο Μάθιου Ρίντλ, από το Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Διαβήτη και Κλινικής Διατροφής του Πανεπιστημίου Υγείας και Επιστήμης του Όρεγκον στις ΗΠΑ, μιλώντας στο health.in.gr εξηγεί ότι “η νέα ινσουλίνη glargine 300, χορηγείται μια φορά την ημέρα και χάρη στο μηχανισμό δράσης της συντελεί σε σταθερή και παρατεταμένη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος, περιορίζοντας σημαντικά τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι ασθενείς δεν χρειάζεται πια να κάνουν πολλαπλές δόσεις ινσουλίνης την ημέρα. Μια ένεση το πρωί ή το βράδυ, εξασφαλίζει την ρύθμιση του σακχάρου όλο το 24ωρο. Συνεπώς, μειώνεται σημαντικά η πιθανότητα υπογλυκαιμίας, κάτι που θεωρούμε ότι θα συντελεί σε καλύτερη συμμόρφωση των ασθενών και άρα σε καλύτερη ποιότητα ζωής. Φυσικά, σημαντικό όφελος θα προκύψει και για τα συστήματα υγείας, λόγω των λιγότερων μακροπρόθεσμων επιπλοκών”.
- Νέα θεραπεία ρύθμισης της HbA1c
Και τα καλά νέα δεν σταματούν εδώ. Ο Δρ Ριντλ μίλησε και για τη νέα συνδυαστική θεραπεία, που επιτυγχάνει καλύτερη ρύθμιση της γλυκοζηλιωμένης αιμοσφαιρίνης ( HbA1c) στους ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ.
“Όπως είναι γνωστό, οι ασθενείς με διαβήτη εκτός από τη βασική ινσουλίνη χρειάζεται και πριν τα γεύματα να παίρνουν αντιδιαβητικούς παράγοντες, σε μορφή χαπιού, για τη μείωση της γλυκοζηλιωμένης αιμοσφαιρίνης. Ο στόχος είναι η HbA1c να είναι <7%. Ωστόσο, ελάχιστοι ασθενείς τα καταφέρνουν”, σύμφωνα με τον Δρ Ριντλ.
Η λιξισενατίδη, ένας ανταγωνιστής του υποδοχέα GLP-1 συνδυαστικά με την βασική ινσουλίνη των 100 U/ml, πετυχαίνει σταθερή μείωση της HbA1c.
Ο υποδοχέας GLP-1, είναι ένα φυσικό πεπτίδιο που εκκρίνεται αμέσως μετά την κατανάλωση τροφής. Ο ρόλος του είναι να καταστέλλει την έκκριση γλυκαγόνου από τα α-κύτταρα του παγκρέατος και παράλληλα να ενθαρρύνει την έκκριση ινσουλίνης από τα β-κύτταρα του παγκρέατος.
“Η λιξισενατίδη, που ήδη είναι εγκεκριμένη για ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ, συνδυαστικά με άλλους αντιδιαβητικούς παράγοντες, θέλω να πιστεύω ότι σύντομα θα κυκλοφορήσει και στη νέα της έκδοση. Δηλαδή, σε ενέσιμη μορφή, έτοιμος συνδυασμός με ινσουλίνη glargine 100 U/ml, για μια 24ωρη δόση”, εξηγεί ο ερευνητής.
Τα αποτελέσματα της μελέτης LixiLan-L, που επίσης παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τη μελέτη του Διαβήτη (EASD), στη Στοκχόλμη, δείχνουν ότι ο συνδυασμός λιξισενατίδης-ινσουλίνης πετυχαίνει στατιστικά ανώτερη μείωση της HbA1c, μειώνοντας τον κίνδυνο επιπλοκών και σχετιζόμενων με τον διαβήτη θανάτων.
“Αυτό σημαίνει ότι ίσως έχουμε πια μια λύση για το 1/5 των ασθενών που δεν καταφέρνουν να πετύχουν τον στόχο του <7% HbA1c, παρά τη θεραπεία με βασική ινσουλίνη”, προσθέτει ο Δρ Ριντλ.
Η νέα συνδυαστική αγωγή αναμένεται να τεθεί προς αξιολόγηση στον Αμερικανικό Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) στα τέλη του 2015 και στον Ευρωπαϊκό Οργανισμός (ΕΜΑ) το 2016.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, η λιξισενατίδη έχει καλό προφίλ ασφαλείας, καθώς δεν αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων και ήδη θεωρείται κατάλληλη και για ασθενείς με επιβαρυμένο καρδιαγγειακό ιστορικό.
- Η εισπνεόμενη ινσουλίνη επανέρχεται στο προσκήνιο
Τέλος, ο Δρ Ριντλ μίλησε και για την κυκλοφορία της εισπνεόμενης ινσουλίνης, στις ΗΠΑ.
“Πρόκειται για ανθρώπινη ινσουλίνη, σε μορφή πούδρας, που ο ασθενής λαμβάνει, μέσω εύχρηστης συσκευής ψεκασμού. Στόχος της νέας αυτής εκδοχής της ινσουλίνης είναι η περαιτέρω απλοποίηση της θεραπείας του διαβήτη και η απαλλαγή των ασθενών από τις ενέσεις. Βέβαια, οι ασθενείς θα πρέπει να έχουν καλή πνευμονολογική λειτουργία, να μην είναι νυν ή πρώην καπνιστές και το βασικότερο να έχουν καλή συμμόρφωση στη θεραπεία, άρα σωστή ρύθμιση της νόσου” υπογραμμίζει ο ερευνητής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυκλοφορία εισπνεόμενης ινσουλίνης στην Ελλάδα είχε άδοξο τέλος στο πρόσφατο παρελθόν, λόγω του υψηλού ποσοστού καπνιστών, αλλά και της μη αποζημίωσης της από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Ο διαβήτης τύπου ΙΙ είναι μια περίπλοκη διαχειριστικά πάθηση και ο ρόλος του ασθενή σ’ αυτήν θεωρείται καίριος. Η σωστή συμμόρφωση καθορίζει το τελικό αποτέλεσμα και γι’ αυτό οι επιστήμονες προσπαθούν να προσφέρουν νέες πιο απλές μορφές θεραπείας. Οι νέες ινσουλίνες και οι άλλοι αντιδιαβητικοί παράγοντες έρχονται να προσφέρουν εξατομικευμένες λύσεις και ένα ολιστικό μοντέλο διαχείρισης της κατάστασης.
Ωστόσο, οι επιστήμονες υπενθυμίζουν ότι επειδή ο διαβήτης τύπου ΙΙ είναι απόρροια του τρόπου ζωής, η θεραπεία του θα πρέπει πάντα να συνδυάζεται με υγιεινή διατροφή, σωματική άσκηση και φυσιολογικό σωματικό βάρος.
