Τα ανιθαγενή παιδιά σε όλο τον κόσμο μοιράζονται τα ίδια συναισθήματα διακριτικής μεταχείρισης, απόγνωσης και απελπισίας, σύμφωνα με μια νέα έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.). H Y.A. προειδοποιεί ότι χρειάζεται να ληφθεί άμεση δράση πριν η ανιθαγένεια οριστικοποιήσει προβλήματα τα οποία θα στοιχειώνουν την παιδική τους ηλικία.
Η πρώτη έρευνα που διεξήχθη σε διάφορα σημεία του κόσμου σχετικά με τις απόψεις των ανιθαγενών παιδιών αναφέρει ότι τα κοινά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στις υπό εξέταση χώρες επηρεάζουν βαθιά την ικανότητά τους να χαίρονται την παιδική τους ηλικία, να ζουν μια υγιή ζωή, να πηγαίνουν σχολείο και να εκπληρώνουν τις φιλοδοξίες τους.
Πολλές δεκάδες από τους νέους σε επτά χώρες απάντησαν σε ερωτήσεις στο πλαίσιο της έκθεσης «Είμαι εδώ, ανήκω: Επείγουσα Ανάγκη να Eξαλειφθεί η Παιδική Ανιθαγένεια» (I am Here, I Belong: the Urgent Need to End Childhood Statelessness). Ανέφεραν ότι το γεγονός ότι είναι ανιθαγενή έχει σοβαρό ψυχολογικό αντίκτυπο, και περιγράφουν τους εαυτούς τους ως «αόρατους», «ξένους», «άχρηστους, «ότι ζουν στη σκιά», «σαν σκυλιά που ζουν στον δρόμο».
Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες António Guterres υπογραμμίζει ότι η έκθεση, η οποία δημοσιεύεται ένα χρόνο μετά την έναρξη της εκστρατείας της Υ.Α. #IBelong («Ανήκω») για την Εξάλειψη της Ανιθαγένειας έως το 2024, δίνει έμφαση στην ανάγκη να σταματήσουν να υποφέρουν τα ανιθαγενή παιδιά σε έναν κόσμο στον οποίο τουλάχιστον κάθε 10 λεπτά ένα παιδί γεννιέται χωρίς ιθαγένεια.
«Στο μικρό χρονικό διάστημα στο οποίο τα παιδιά μπορούν να φέρονται πραγματικά ως παιδιά, η ανιθαγένεια μπορεί να τους δημιουργήσει κάποια σοβαρά προβλήματα που θα παγιωθούν μέσα τους και μπορεί να τους στοιχειώνουν σε όλη την παιδική τους ηλικία και να τους καταδικάσουν σε μια ζωή γεμάτη διακρίσεις, απόγνωση και απελπισία» δήλωσε ο κ. Guterres. «Κανένα από τα παιδιά μας δεν θα έπρεπε να είναι χωρίς ιθαγένεια. Όλα τα παιδιά θα πρέπει να ανήκουν.»
Ο Ύπατος Αρμοστής θα παρουσιάσει την έκθεση σήμερα, στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, στο πλαίσιο μιας συζήτησης υψηλού επιπέδου με θέμα τη σπουδαιότητα του δικαιώματος σε μια ιθαγένεια. Περισσότεροι από 250 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και παιδιά, νέοι, καθώς και γονείς ή επίτροποι έλαβαν μέρος σε συνεντεύξεις στην Ακτή του Ελεφαντοστού, στη Δομινικανή Δημοκρατία, τη Γεωργία, την Ιταλία, την Ιορδανία, τη Μαλαισία και την Ταϋλάνδη τον περασμένο Ιούλιο και Αύγουστο στο πλαίσιο της έκθεσης.
Στην έκθεση, τα παιδιά μιλούν για τις σκληρές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν μεγαλώνοντας, συχνά στο περιθώριο της κοινωνίας, στερημένα από τα δικαιώματα που απολαμβάνουν οι περισσότεροι πολίτες. Τα ανιθαγενή παιδιά λένε ότι συχνά τους συμπεριφέρονται σαν ξένους στη χώρα που έχουν ζήσει όλη τους τη ζωή.
ΟΙ ανιθαγενείς νέοι στερούνται συχνά τη δυνατότητα να λάβουν τίτλους σπουδών από τα σχολεία τους, να εγγραφούν στο πανεπιστήμιο ή να βρουν μια ικανοποιητική εργασία. Αντιμετωπίζουν διακρίσεις και παρενόχληση από τις αρχές και είναι πιο ευάλωτοι στην εκμετάλλευση. Η έλλειψη ιθαγένειας συχνά καταδικάζει τα άτομα αυτά, τις οικογένειές τους και τις κοινότητές τους να παραμένουν στην φτώχεια και το περιθώριο για πολλές γενιές.
Η ανιθαγένεια επηρεάζει επίσης το μέλλον των νέων. Μια νεαρή γυναίκα στην Ασία είπε στους ερευνητές της Υ.Α. ότι δεν έχει καταφέρει να αναλάβει εργασία ως δασκάλα γιατί είναι ανιθαγενής και μπορεί να βρει δουλειά μόνο σε κάποιο τοπικό κατάστημα. «Θέλω να πω στη χώρα ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι σαν κι εμένα».
Η Υ.Α. απευθύνει έκκληση σε περισσότερες χώρες να στηρίξουν την εκστρατεία που ξεκίνησε στις 4 Νοεμβρίου 2014 για την εξάλειψη της ανιθαγένειας. Στον χρόνο που πέρασε, βλέπουμε τις περιφερειακές πρωτοβουλίες και δράσεις των κρατών να συσπειρώνουν την παγκόσμια κοινότητα μέσα από την εκστρατεία αυτή.
Για να εξαλειφθεί η ανιθαγένεια, η Υ.Α. καλεί όλα τα κράτη να προβούν στα εξής βήματα:
• Να επιτρέπουν στα παιδιά να αποκτούν την ιθαγένεια της χώρας στην οποία γεννιούνται, εάν διαφορετικά θα ήταν ανιθαγενή.
• Να αναθεωρήσουν τους νόμους που εμποδίζουν την μητέρα να περάσει την ιθαγένεια στα παιδιά της, σε ισότιμη βάση με τον πατέρα.
• Να καταργήσουν τους νόμους και τις πρακτικές που στερούν από τα παιδιά την ιθαγένεια λόγω της εθνοτικής τους καταγωγής, της φυλής ή της θρησκείας τους.
• Να διασφαλίσουν σε παγκόσμιο επίπεδο την καταχώριση της γέννησης των παιδιών με στόχο την πρόληψη της ανιθαγένειας.
